Đồng hồ điện/công tơ điện là thiết bị không thể thiếu giúp chúng ta đo lường mức độ tiêu thụ điện năng trong nhà theo đơn vị kilowatt giờ. Lắp đặt đồng hồ điện đòi hỏi chuyên môn cao, vì vậy chúng ta không nên tự ý can thiệp vào đồng hồ điện nếu không có kinh nghiệm, tránh vi phạm các quy định của Tập Đoàn Điện Lực Việt Nam (EVN).
Có những loại đồng hồ điện/công tơ điện nào?
Đa số chúng ta hiểu công dụng của đồng hồ điện nhưng rất ít người có thể phân loại được chúng. Có hai loại chính là đồng hồ điện 1 pha và đồng hồ điện 3 pha, cùng một loại ít người biết là đồng hồ điện 2 chiều. Mỗi loại tương ứng với nhu cầu riêng của người dùng.
1. Đồng hồ điện/công tơ điện 1 pha
Đồng hồ điện 1 pha chuyên dùng cho dòng điện 1 pha phổ biến trong dân dụng. Cấu tạo của nó bao gồm:
- Cuộn dây điện áp: bao gồm vòng dây với số lượng lớn và được đặt ở vị trí song song với phụ tải. Phần tiết diện của bộ phận này ở đồng hồ 1 pha nhỏ hơn so với các loại đồng hồ khác.
- Phụ tải: được kết nối với cuộn dây điện áp, nhằm đo lường lượng điện tiêu thụ.
- Bộ phận đĩa nhôm: được lắp phía trên trục và tì vào trụ để quay tự do giữa hai cuộn dây điện áp, cuộn dây dòng điện và giữa khe hở của nam châm vĩnh cửu.
- Nam châm vĩnh cửu: tạo ra momen cán khi bộ phận đai nhôm quay trong từ trường của nó.
- Hộp số cơ khí: Hiển thị số vòng quay của đĩa nhôm khi nó được gắn với trục của đĩa nhôm.
2. Nguyên lý hoạt động của đồng hồ điện/công tơ điện
Khi chúng ta tiêu thụ điện năng, dòng điện sẽ chạy qua phụ tải. Ngay tại cuộn dây điện áp nơi dòng điện đi qua sẽ tạo ra một luồng từ bên dưới đĩa nhôm có gắn trục rơ le liên kết với dãy số hiển thị cơ khí. Cùng lúc đó dòng điện cũng tạo ra 2 luồng thông từ trên cuộn áp trong đó có 1 luồng từ tác động trực tiếp lên đĩa nhôm.
Dưới sự tác động của 2 luồng sẽ tạo ra momen làm cho đĩa nhôm quay trong nam châm vĩnh cửu. Bởi vậy nó sẽ bị tạo ra 1 luồng momen cản làm cân bằng vòng quay từ đó cho ra chỉ số điện năng tiêu thụ dựa vào các vòng quay của đĩa nhôm. Khi đĩa nhôm quay sẽ làm trục số nhảy số và hiển thị lên mặt chỉ số điện năng tiêu thụ của phụ tải.
3. Đồng hồ điện/công tơ điện 1 pha cơ
Đồng hồ điện cơ khá phổ biến với gia đình Việt Nam. Mức tiêu thụ điện năng được thể hiện qua 6 con số trên đồng hồ. Nếu bạn để ý số thứ 6 trên đồng hồ có màu đỏ và được kí hiệu 1/10 bên dưới. Đây là chỉ số hàng đơn vị 1/10 kwh. Tức là khi con số nhảy từ 0-9 và quay trở lại 0 thì chúng ta đã tiêu thụ được 1kwh điện năng.
Ngoài ra trên đồng hồ điện còn có các thông số mà mọi người cần để ý như sau:
| Điện áp | Điện áp định mức của đồng hồ (thông thường là 220V) |
| Dòng điện | Dòng điện định mức của đồng hồ (10(40) A, 5(20) A ) |
| Tần số | Tần suất định mức (50Hz) |
| Vòng/kWh | Số vòng quay để đạt 1kWh ( ví dụ 450 vòng/kWh) |
| Cấp chính xác | Cấp 1 có thể sai số 1%, cấp 2 có thể sai số 2% |
Ưu điểm
- Giá thành rẻ, lắp đặt dễ dàng không tốn nhiều chi phí
- Độ bền được kiểm chứng
Nhược điểm
- Hoạt động dựa trên nguyên lý cơ khí nên độ chính xác không cao bằng đồng hồ điện tử.
- Khó để đọc số lượng điện tiêu thụ đối với một số người sử dụng
Cách đọc đồng hồ điện/công tơ điện 1 pha
Đồng hồ điện có 6 chữ số. 5 chữ số đầu màu đen, còn chữ số thứ 6 màu đỏ, có giá trị 0.1kWh. Giả sử chỉ số đồng hồ là 234567, vậy điện mức tiêu thụ trong gia đình là 23456.7 kWh. Thường thì chúng ta bỏ phần thập phân ở đuôi và đọc là 23456kWh
Tham khảo thêm >> Thợ sửa điện quận 5 – Dịch vụ tại nhà uy tín, chất lượng Antshome
4. Đồng hồ điện/công tơ điện 1 pha điện tử
Đồng hồ điện 1 pha điện tử được sử dụng rất nhiều bởi nhiều gia đình hiện đại vì giao diện hiện đại và độ chính xác cơ hơn đồng hồ cơ. Một số tính năng ưu việt khác của đồng hồ điện tử là khả năng đo lường mức độ tiêu thụ điện năng trong những giờ cao điểm và thấp điểm, giúp chúng ta điều chỉnh cách tiêu dùng trong nhà một cách hợp lý.
Ưu điểm
- Lượng điện tiêu thụ được trình bày rõ ràng và người dùng còn có thể đo được các chỉ số liên quan
- Giúp người dùng giám sát chất lượng nguồn điện
- Khả năng cảnh báo rò rỉ điện
- Độ chính xác cao hơn đồng hồ cơ
Nhược điểm
- Giá thành cao
- Sửa chữa, lắp đặt phức tạp hơn
5. Đồng hồ điện/công tơ điện 3 pha
Đồng hồ điện 3 pha sử dụng cho lưới điện 3 pha. Các đối tượng sử dụng loại đồng hồ này thường là các nhà máy, xí nghiệp, công ty lớn, và rất hiếm khi xuất hiện tại khu vực hộ gia đình có lưới điện áp thấp.
Đồng hồ điện 3 pha có cấu tạo:
- Phần vỏ: bao gồm ổ đấu dây và đế dùng để chống cháy và nâng cao tuổi thọ của thiết bị.
- Khung: được làm bằng hợp kim nhôm và bao gồm các phần tử phát động như nam châm hãm, khối đỡ trên, bộ số.
- Nam châm hãm: có lực chống từ cao và được bảo vệ hộp được làm từ nhôm đúc giúp giảm ảnh hưởng của nhiệt độ.
- Bộ số: Có 2 loại chính là bộ số thường và bộ số một hướng.
- Roto: được làm từ chất liệu không gỉ. Đĩa roto được thiết kế để đảm bảo momen quay đủ cho dải tải rộng. Roto có thể tránh hư hại từ những tác động vật lý bằng các cử dùng cơ khí.
- Phần tử phát động: bao gồm phần tử dòng điện và phần tử điện áp. Mỗi phần tử đều có cơ cấu hiệu chỉnh bằng momen
- Cơ cấu chống quay ngược: Bộ phận này bao gồm 1 đĩa cam lắp trên trục roto, 1 cá hãm quay trên 1 trục thép không gỉ và trụ đỡ lắp trên công tơ. Bộ phận này có nhiệm vụ dừng sự quay ngược của roto và bộ số khi công tơ bị quay ngược.
6. Đồng hồ điện/công tơ điện 3 pha trực tiếp
Đồng hồ điện 3 pha trực tiếp được sử dụng cho cho mạch 3 pha dưới 100A.
Cách đọc đồng hồ điện/công tơ điện 3 pha trực tiếp
Đồng hồ 3 pha trực tiếp thường gồm các loại 10(20)A, 20(40)A, 30(60)A, 50(100)A. Đối với đồng hồ 3 pha 10(20)A, trên mặt đồng hồ có 5 chữ số màu đen và 1 chữ số màu đỏ với giá trị 0.1kWh, và nó có cách đọc tương tự như đồng hồ 1 pha. Đối với các loại đồng hồ 3 pha trực tiếp 20(40)A, 30(60)A, 50(100)A thì có 6 chữ số màu đen không có giá trị thập phân và số điện sử dụng bằng đúng giá trị của 6 số đó.
7. Đồng hồ điện/công tơ điện 3 pha gián tiếp
Đồng hồ điện 3 pha gián tiếp được sử dụng cho mạch 3 pha trên 100A
Cách đọc đồng hồ điện/công tơ điện 3 pha gián tiếp
Đồng hồ 3 pha gián tiếp thông thường có định mức 5(6)A và có thêm kí hiệu bên cạnh định mức. Chỉ số đồng hồ gồm 5 chữ số màu đen và 1 chữ số màu đỏ có giá trị 0.1kWh. Ví dụ, các số trên đồng hồ là 456789 thì ta đọc là 45678.9 kWh.
Tuy nhiên, đây chỉ là chỉ số đọc được. Để tính số điện năng tiêu thụ thực tế, Chúng ta cần nhân thêm hệ số biến dòng điện và biến áp đo lường nữa. Thông thường, ở mạng hạ thế không dùng biến áp đo lường, chỉ dùng 3 biến dòng đo lường. Ta thấy tỉ số biến dòng điện là 100/5A = 20 lần.
Vậy chỉ số điện năng sử dụng thực tế của công tơ này là : 45678.9*20 = 913578kWh
8. Đồng hồ điện/công tơ điện 2 chiều
Đồng hồ điện 2 chiều thường được áp dụng cho các hộ gia đình hay doanh nghiệp có sử dụng hệ thống điện năng lượng mặt trời, dùng để đo đếm điện năng ở hai chiều giao/nhận. Đồng hồ điện 2 chiều bao gồm 2 bộ nhớ:
- Bộ nhớ 1: dùng để lưu trữ các chỉ số điện năng tiêu thụ được cung cấp bởi EVN.
- Bộ nhớ 2: dùng để lưu trữ các chỉ số điện năng từ hệ thống lưới điện năng lượng mặt trời.
Hướng dẫn cách đấu các loại đồng hồ điện/ công tơ điện
Cách đấu các loại đồng hồ/ công tơ như sau:
1. Cách đấu đồng hồ điện/công tơ điện 1 pha
Đồng hồ điện 1 pha được đấu khá đơn giản, bạn phải tuân thủ quy tắc 1,3 vào và 2,4 ra:
- Dây số 1: Dây pha nóng vào
- Dây số 2: Dây pha nóng ra
- Dây số 3: Dây trung hòa vào
- Dây số 4: Dây trung hòa ra
Để xác định dây pha nóng, bạn cần phải sử dụng bút thử điện. Nếu đèn ở bút thử điện đó thì đó là dây pha nóng. Bạn phải nắm rõ những nguyên tắc đấu dây này để tránh những hợp chập cháy gây nguy hiểm cho gia đình.
2. Cách đấu đồng hồ điện/công tơ điện 3 pha trực tiếp
Đồng hồ điện 3 pha trực tiếp có 8 điểm được chia thành 4 nhóm:
- Nhóm A: dây 1 vào – 2 ra
- Nhóm B: dây 3 vào – 4 ra
- Nhóm C: dây 5 vào – 6 ra
- Nhóm D: dây 7 vào – 8 ra
3. Cách đấu đồng hồ điện/công tơ điện 3 pha gián tiếp
Cách đấu dây của đồng hồ điện 3 pha gián tiếp khá tương đồng với trực tiếp, nhưng khác ở chỗ có 11 điểm đấu dây và cũng được chia thành 4 nhóm:
- Nhóm A: Tín hiệu điện áp pha A (đầu số 2) và tín hiệu dòng pha A (đầu số 1 và đầu số 3)
- Nhóm B: Tín hiệu điện áp pha B (đầu số 5) và tín hiệu dòng pha A (đầu số 4 và đầu số 6)
- Nhóm C: Tín hiệu điện áp pha C (đầu số 8) và tín hiệu dòng pha A (đầu số 7 và đầu số 9)
- Nhóm trung tính N: Các tín hiệu điện áp trung tính gồm đầu số 10 và đầu số 11 đã được nối với nhau.
Lưu ý ngõ ra thứ cấp biến dòng đo lường pha A thì nối vào dòng pha A, có ký hiệu đầu (k) và cuối (l) và khi luồn dây qua lỗ biến dòng phải đúng chiều K qua L.
Cảnh báo đồng hồ điện/công tơ điện giả mạo
Ở Việt Nam, chỉ duy nhất EVN là đơn vị được nhà nước cấp phép kiểm định đồng hồ điện. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại đồng hồ điện giả mạo đang được bán tràn lan với giá rất rẻ, khoảng 250,000VNĐ/cái so với giá thật là 480,000VNĐ/cái.
Các đơn vị cung cấp đồng hồ điện giả mạo thường sử dụng giấy chứng nhận từ các trung tâm kiểm định không rõ ràng. Vì vậy, khi kiểm tra giấy tờ, mọi người nên đọc kĩ nơi chứng nhận – ở TPHCM hay các tỉnh thành miền Nam là Công Ty Thí Nghiệm Điện Miền Nam kiểm định.
Ngoài ra, việc tự ý lắp đặt đồng hồ điện hay công tơ điện tại nhà không có sự kiểm định hoặc chuyên môn của kỹ thuật viên, thợ sửa điện có kinh nghiệm cũng rất nguy hiểm và Antshome khuyến cáo bạn đọc tìm chuyên gia.
Phóng sự của VTV24 về đồng hồ điện/công tơ điện giả mạo
Dịch vụ lắp đặt đồng hồ điện/ công tơ điện tại nhà uy tín
Antshome cung cấp dịch vụ trọn gói cho quý khách hàng có nhu cầu lắp đặt đồng hồ điện/công tơ điện riêng cho nhà ở, phòng trọ, khách sạn, công xưởng, cơ sở kinh doanh,… với chi phí tiết kiệm cùng chất lượng được kiểm định từ Trung Tâm Thí Nghiệm Điện Miền Nam (trực thuộc EVN).
Mọi người nên lưu ý rằng chúng tôi không có quyền thay đổi, sửa chữa hay di dời đồng hồ điện tổng trong nhà vì chỉ có công ty điện lực nhà nước mới được cấp quyền hạn trên. Mọi thắc mắc về đồng hồ điện trong nhà, quý khách hàng có thể tìm hiểu thêm trên cổng thông tin của điện lực.
Hãy liên hệ với Antshome khi cần bạn nhé:
- Địa chỉ: Tầng 14, Toà Nhà HM Town 412 Nguyễn Thị Minh Khai, P.5, Q.3 TP. Hồ Chí Minh
- Giờ làm việc: 8:00AM – 9:00PM
- Hotline: 091.692.1080
- Email: support@antshome.vn
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@antshome.vn
- Facebook: https://www.facebook.com/antshome.vn
- Instagram: https://www.instagram.com/antshome.vn/
- Youtube: https://www.youtube.com/c/ANTSHOMEYOURHOMEMAINTENANCETECHNICAL
Những câu hỏi thường gặp về đồng hồ điện/công tơ điện
Các câu hỏi:
Chi phí lắp đặt đồng hồ điện bao nhiêu tiền?
Antshome cung cấp dịch vụ lắp đặt đồng hồ điện chuyên nghiệp bao gồm công lắp đặt và vật tư trọn gói sẽ có giá là 750.000đ. Nếu khách hàng đã có đồng hồ điện nhưng không biết cách lắp đặt, Antshome trợ giúp với công là 450.000đ.
Điện trong nhà tắt nhưng đồng hồ vẫn chạy là bị sao?
Đây là một trong những dấu hiệu đồng hồ điện nhà bạn gặp trục trắc. Với những trường hợp hư đồng hồ điện, bạn nên gọi ngay cho Điện Lực để được thay mới miễn phí.
Tôi có phải thay đồng hồ điện không?
Bạn sẽ không cần phải thay đồng hồ điện trừ khi bạn chứng minh được đồng hồ bị hỏng hóc.
Tôi muốn lắp đồng hồ điện cho nhà trọ
Đối với khách hàng là chủ nhà cho thuê, đặc biệt là nhà trọ, nhu cầu lắp đồng hồ điện cho riêng từng phòng là cần thiết. Do đó, Antshome sẽ đến tận nơi tư vấn và lắp đặt hỗ trợ khách hàng một cách tận tình nhất.
Lời kết
Antshome là đơn vị lắp đặt đồng hồ điện chuyên nghiệp nhất tại TPHCM. Antshome nhận được sự tín nhiệm từ hàng ngàn khách hàng mỗi tháng và cũng là đơn vị sửa chữa điện nước duy nhất lọt vào TOP 50 start-up Việt do VNExpress bình chọn!
Xem thêm >> Dịch vụ sửa điện quận 3 tận nơi uy tín, chất lượng Antshome
Liên hệ đặt lịch sửa chữa
Khách hàng cần sửa chữa điện nước vui lòng liên hệ Antshome. Đội ngũ nhân viên tư vấn của Antshome sẽ tiếp nhận nhanh chóng yêu cầu của quý khách và điều phối thợ sửa chữa điện nước đến để xử lý trực tiếp cho khách hàng.
